به گزارش خبرنگار مهر، کاظم طاهریان عصر یکشنبه در جلسه شورای برنامهریزی و توسعه خراسان شمالی از به روز آوری و تغییر اطلاعات پایه منابع آب این استان بر اساس آخرین مطالعات انجام شده خبر داد و افزود: این اطلاعات با گردآوری و تدوین بررسی های جدید به دست آمده و نشان دهنده این است که حجم منابع آب تجدید شونده خراسان شمالی در بخش منابع آب سطحی و زیرزمینی بسیار کمتر از رقمی است که تاکنون اعلام شده بود.
وی اظهار داشت: بر اساس بررسی های جدید حجم کل منابع آب تجدیدپذیر استان سالانه یک میلیارد و 400 میلیون متر مکعب است که 61 درصد از این حجم معادل 870 میلیون متر مکعب، آبهای سطحی تجدید شونده و 39 درصد معادل530 میلیون متر مکعب نیز مربوط به آبهای زیرزمینی است.
طاهریان با بیان این که نزدیک به یک پنجم آبهای سطحی تجدید شونده خراسان شمالی با شش سد ساخته شده در این استان تنظیم میشود، اضافه کرد: برای افزایش توان تنظیم آبهای سطحی استان، چند سد جدید در دست ساخت هستند.
وی با اشاره به این که حجم بهرهبرداری از آبهای سطحی تنظیم نشده در استان 498 میلیون متر مکعب در سال است، افزود: در این زمینه سالانه 213 میلیون متر مکعب آب سطحی از خراسان شمالی خارج و به استان گلستان و کشور ترکمنستان سرازیر میشود.
طاهریان در ادامه حجم آبهای زیرزمینی تجدید شونده استان را 530 میلیون متر مکعب در سال اعلام کرد و گفت: مجموع رقم تخصیص یافته از این منابع برای مصرف منابع آب زیرزمینی در بخشهای کشاورزی، شرب و صنعت 530 میلیون متر مکعب است اما با احتساب برداشتهای غیرمجاز، سالانه 593 میلیون متر مکعب آب از این منابع برداشت میشود.
وی تصریح کرد: بر این اساس سالانه 63 میلیون متر مکعب آب بیش از توان تغذیه آبخوانهای زیرزمینی از این منابع به صورت غیر مجاز برداشت میشود و این روند خطرناک موجب کسری مخازن آب زیرزمینی و پیامدهای غیرقابل جبران خواهد شد.
به گفته طاهریان روند برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی خراسان شمالی تاکنون سبب شده وزارت نیرو توسعه بهرهبرداری از هشت دشت از 11 دشت استان را ممنوع اعلام کند.
وی با اشاره به این که وضعیت منابع آب زیرزمینی در سه دشت اسفراین، جاجرم و شیروان نیز بحرانی است، اضافه کرد: بخش عمده منابع آب زیرزمینی و سطحی استان به میزان 94 درصد این منابع در بخش کشاورزی مصرف میشود در حالی که بازدهی مصرف در این بخش حدود 35 درصد بوده و بخش عمده این منابع به علت روش سنتی مصرف، هدر میرود.
طاهریان اظهار داشت: سدهای خراسان شمالی در آغاز سال آبی جدید شرایط بیسابقهای را تجربه میکنند و کمترین حجم ممکن را از زمان بهرهبرداری تاکنون دارند.
به گفته وی در حال حاضر تنها سد شیرین دره در این استان 25 میلیون متر مکعب آب قابل استفاده دارد و چنانچه مصرف آب و کاهش بارندگی به همین روند ادامه داشته باشد با توجه به تامین آب شرب شهر بجنورد از این سد، این سد نیز در سال آینده حجم آب مطلوب را نخواهد داشت.
طاهریان با تأکید بر این که كشاورزان و بهرهبرداران باید برنامهها و الگوی کشت و آبیاری زمینهای کشاورزی را با توجه به شرایط و منابع آب موجود تنظیم کنند تا دچار مشکل نشوند، تصریح کرد: تنها راه سازگاری و مدیریت شرایط کنونی استفاده بهینه از آب و استفاده از روشهای مدرن آبیاری برای کشاورزان است.